Mgła mózgowa – czym jest, objawy, korelacja z Covid-19
Pacjenci opisują to schorzenie jako problemy z koncentracją, trudnością w wysławianiu się, zapominaniem słów, zmęczeniem, sennością. O mgle mózgowej, nazywanej również „psychiczną” rzadko mówiło się przed koronawirusem. Problem nasilił się po kilku miesiącach pandemii, kiedy pojawili się pierwsi ozdrowieńcy.
Czym jest mgła mózgowa? Czy jest to choroba?
Mgła mózgowa lub inaczej „zmętnienie świadomości” nie występuje jako samodzielna jednostka chorobowa, ale może powstać w konsekwencji różnych schorzeń. To stan, który może wpływać na funkcjonowanie mózgu, powodując szereg problemów poznawczych. Do najczęściej wymienianych chorób powodujących mgłę psychiczną zalicza się: boreliozę, zaburzenia lękowe, niedoczynność tarczycy, choroby autoimmunologiczne, jak Hashimoto lub celiakia. Mgła mózgowa pojawia się także po przechorowaniu Covid-19, stąd od czasu pandemii koronawirusa zaczęło być głośniej o tej dolegliwości.
Jakie objawy daje mgła psychiczna?
Według definicji mgła umysłowa to zespół objawów charakterystycznych dla zaburzeń w funkcjonowaniu układu nerwowego. Serotonina, dopamina, acetylocholina i kwas gamma-aminomasłowy to neuroprzekaźniki, których zadaniem jest przekazywanie sygnałów między komórkami układu nerwowego. Jeśli dochodzi do zaburzenia ich regulacji, np. w wyniku stresu, przewlekłego zmęczenia, małej ilości snu, odwodnienia, czy małej aktywności fizycznej i dotlenienia, może pojawić się mgła mózgowa.
Mgła mózgowa to stan, który może wpływać na funkcjonowanie mózgu, powodując szereg problemów poznawczych. Objawy, jakie odczuwają zwykle pacjenci to: problemy z koncentracją, zaburzenia pamięci, nadmierna męczliwość podczas wykonywania pracy umysłowej, przekręcanie słów, przewlekłe zmęczenie i osłabienie, senność. W większości przypadków są to objawy przemijające, jednak zdarza się, że nie ustępują. W celu zdiagnozowania mgły mózgowej lekarz może zalecić badania mające na celu ocenę funkcji mózgu. Wówczas zdiagnozowanie problemu może wymagać zaangażowania nawet kilku specjalistów.
Zamglenie umysłu po Covid-19 to jest mgła mózgowa
Mgła mózgowa będąca powikłaniem po koronawirusie często daje objawy opóźnione w czasie. Pojawia się zwykle po około 3 miesiącach od zakażenia. Prawdopodobnie zamglenie umysłu po Covid-19 jest konsekwencją trwającego stanu zapalnego i nadmiernej reakcji układu odpornościowego.
Na tego typu komplikacje neurologiczne najbardziej narażeni są ludzie młodzi, aktywni zawodowo, żyjący w dużym stresie, ale także pacjenci z chorobami współistniejącymi, po przebytych udarach, urazach mózgu czy z chorobą Alzheimera. Nie ma również znaczenia, czy pacjent ciężko przeszedł Covid-19, czy miał jedynie znikome objawy. W obydwu przypadkach powikłania mogą z nim pozostać na długo.
Jak sobie poradzić z mgłą mózgową?
Nie powstał jeszcze lek, który umożliwi skuteczne pozbycie się tej przypadłości. Problem stał się jednak tak powszechny, że zaowocował utworzeniem się wielu grup wsparcia w mediach społecznościowych dla osób borykających się z mgłą umysłową. Walka z nią jest o tyle trudna, że przypadłość może mieć wiele przyczyn, a diagnostyka jest szeroka. Polega ona na ocenie stanu psychicznego i neurologicznego pacjenta oraz na wykluczeniu chorób internistycznych – m.in. zaburzeń hormonalnych, anemii, niedoborów witamin i minerałów (np. witaminy D, żelaza) oraz zaburzeń elektrolitowych. Leczenie zależy od postawionej diagnozy – od uregulowania stwierdzonych odchyleń w badaniach laboratoryjnych, przez zdrową dietę, suplementację witamin z grupy B oraz zalecenie ćwiczeń stymulujących pracę umysłu, właściwą ilość snu, aż po psychoterapię.
Co jednak możesz zrobić już teraz? Na pewno, w szybszym dojściu do pełnej sprawności u wielu osób, może pomóc poprawienie ogólnej kondycji mózgu poprzez zmianę diety, zwiększenie aktywności fizycznej i zarządzanie stresem. Ważne jest więc, aby zadbać o:
- wypoczynek i odpowiednią ilość snu — wybierając godzinę pójścia spać, pamiętaj, że między 22 a 23 organizm regeneruje się najintensywniej,
- aktywność fizyczną na świeżym powietrzu — umiarkowana, aby nie przeciążać układu sercowo-naczyniowego,
- odpowiednie nawodnienie organizmu — wskazane jest picie ok. 2 litrów płynów dziennie,
- zdrowa dieta — posiłki bogate w składniki odżywcze: witaminy i minerały (różnorodne warzywa z przewagą ciemno-zielonych, świeżo wyciskane soki owocowo-warzywne), kwasy omega-3 (np. siemię lniane, ryby z dzikiego połowu) i witaminy z grupy B,
- unikanie przewlekłego stresu — stres krótkotrwały jest zupełnie naturalny, ale ten przewlekły jest dla organizmu bardzo wyniszczający,
- fachową pomoc neurologiczną czy psychologiczną — jeśli dolegliwości utrudniają ci codzienne funkcjonowanie nie zwlekaj z wizytą u specjalisty.
Kondycja psychiczna pacjentów po COVID-19
Mgła mózgowa będąca efektem przejścia infekcji koronawirusem jest zazwyczaj stanem przemijającym. Jednak przyczyn może być wiele, a zaburzenia koncentracji, pamięci krótkotrwałej i dezorientacja mogą utrzymywać się lub pojawiać okresowo od kilku tygodni czy miesięcy do kilku lat. Z tego powodu tak ważna jest konsultacja z neurologiem. Pogorszenie komfortu życia może negatywnie wpłynąć na stan psychiczny i nie należy zostawać z tym samemu, szczególnie jeśli pojawiają się stany lękowe czy depresyjne, a nawet zespół stresu pourazowego. W takich przypadkach warto jest zadbać o zdrowie psychiczne i skorzystać z pomocy psychoterapeuty.
Mgła mózgowa jest złożonym zjawiskiem, które wymaga holistycznego podejścia do zdrowia mózgu, zarówno pod kątem leczenia, jak i profilaktyki. Covid-19, choroby przewlekłe, niewłaściwy tryb życia, mogą powodować długofalowe konsekwencje zdrowotne. Mgła mózgowa, utrzymująca się lub nawracająca, znacznie obniża komfort codziennego życia. Dlatego obecnie, w łagodzeniu jej objawów, zaleca się przede wszystkim prozdrowotną zmianę stylu życia. Pamiętaj, że zawsze możesz poradzić się specjalisty.
Konsultacja medyczna
lek. med. Dorota Korzeb
Specjalista neurologii
Informacje zawarte w tym artykule mają charakter ogólnoinformacyjny i edukacyjny. Nie zastępują one profesjonalnej porady medycznej, diagnozy czy leczenia. Zaleca się konsultację z lekarzem lub innym wykwalifikowanym pracownikiem ochrony zdrowia w celu uzyskania porady dotyczącej konkretnych objawów, dolegliwości czy stanu zdrowia.