Morfologia

Morfologia krwi obwodowej polega na jakościowej i ilościowej ocenie elementów morfotycznych krwi i obejmuje: - ustalenie liczby elementów morfotycznych, tj.: krwinek czerwonych (erytrocytów), krwinek białych (leukocytów) i płytek krwi (trombocytów), - obliczenie wartości wskaźników barwnych. Do układu czerwonokrwinkowego zaliczamy: - RBC - liczba krwinek czerwonych (erytrocytów). Erytrocyty dzięki zawartej w nich hemoglobinie są nośnikami tlenu. Zwiększone ilości RBC określa się mianem nadkrwistości (czerwienica, erytrocytoza, poliglobulia), a zmniejszone mianem niedokrwistości, czyli anemii. - HGB - stężenie hemoglobiny - HCT - hematokryt czyli stosunek objętości krwinek czerwonych do osocza. Jest ważnym parametrem, od którego zależy lepkość krwi. - MCV - średnia objętość krwinki czerwonej. W zależności od wartości MPV krwinki czerwone dzielimy na: mikrocytarne (MCV poniżej normy), normocytarne (MCV w normie) i makrocytarne (MCV powyżej normy). Wielkość krwinki daje nam informację o przyczynach niedokrwistości. - MCH - średnia waga hemoglobiny w krwince - MCHC - średnie stężenie hemoglobiny w krwince - RWD - miara zróżnicowania wielkości erytrocytów Do układu białokrwinkowego należy: - WBC- całkowita liczba krwinek białych (leukocytów). Zadaniem leukocytów jest ochrona organizmu przed drobnoustrojami. Wzrost wartości WBC, czyli leukocytoza może być spowodowana czynnikami fizjologiczymi, np.: u noworodków, w przebiegu ciąży i w okresie połogu, po wysiłku fizycznym, w wyniku stresu, bólu, przegrzania organizmu czy nadmiernego ochłodzenia. Spadek wartości WBC to leukopenia, której przyczyną mogą być: zakażenia wirusowe (grypa, odra, różyczka, ospa wietrzna), ciężkie zakażenia bakteryjne (gruźlica, dury), układowe choroby tkanki łącznej (tzw. kolagenozy), niedobór witaminy B12, niedobór kwasu foliowego, uszkodzenia szpiku kostnego przez leki. W warunkach prawidłowych rozróżniamy 5 rodzajów krwinek białych, podawanych jako tzw. rozszerzony wzór krwi czyli liczbę każdego rodzaju krwinek w jednostce objętości, tj.: - granulocyty obojętnochłonne (neutrofile), - granulocyty kwasochłonne (eozynofile), - granulocyty zasadochłonne (bazofile), - limfocyty, - monocyty. Do układu płytkotwórczego należą: - PLT - ilość płytek krwi, - PCT - płytkokryt, - MPV - średnia objętość płytek krwi, - PDV - wskaźnik anizocytozy płytek krwi, tzn. jaki % płytek odbiega pod względem objętości od przeciętnej, - PLCR - odsetek płytek dużych.