Czy astma oskrzelowa jest uleczalna? Objawy, które powinny niepokoić
Astma jest chorobą przewlekłą o wysokim wskaźniku zachorowalności. Według Światowej Organizacji Zdrowia WHO na astmę choruje obecnie około 300 milionów osób na świecie, a ich liczba systematycznie wzrasta. W Polsce, z szacunkowych danych z badania ECAP wynika, że na astmę choruje ok. 4 miliony osób. Jest to najczęstsza choroba przewlekła dzieci i osób do 30. roku życia.
O obawach, diagnozie i leczeniu choroby rozmawiamy z lekarzem pulmonologiem, Panią Anną Dudzińską.
Nagła duszność to na pewno objaw astmy oskrzelowej. Tak nam się ta choroba kojarzy. Jakie są inne objawy astmy?
Wśród najczęstszych objawów choroby, poza dusznością, czyli utrzymującym się uczuciem braku powietrza, wymienia się:
- świszczący oddech,
- uczucie ucisku w klatce piersiowej,
- napadowy kaszel, suchy, nasilający się zwykle w nocy i nad ranem, towarzyszący często duszności.
Czynnikami wyzwalającymi napady i zaostrzenia astmy są najczęściej infekcje układu oddechowego, głównie wirusowe, alergeny, zanieczyszczenie powietrza (w tym dym tytoniowy), silne emocje, wysiłek fizyczny, zmiany pogody, niektóre leki. W zależności od osoby, objawy astmy będą różne.
Może Pani wskazać na objawy, które powinny skłonić pacjenta do natychmiastowej wizyty u lekarza?
Objawy astmy, na które należy zwrócić szczególnie uwagę i zgłosić się pilnie do lekarza to przede wszystkim:
- duszność w spoczynku,
- nadmierna duszność, która pojawia się po niewielkim nawet wysiłku,
- przedłużający się kaszel, suchy, czasem świszczący z uczuciem ucisku w klatce piersiowej.
Jak wygląda diagnostyka astmy?
Diagnostyka to przede wszystkim wywiad z pacjentem, badanie fizykalne oraz badania dodatkowe. Zaliczamy do nich badanie spirometryczne z próbą rozkurczową, prześwietlenie płuc, badania wykrywające alergię – testy alergiczne skórne, oznaczenie miana przeciwciał IgE w surowicy krwi. Wykonujemy też próbę prowokacyjną, najczęściej u osób z typowymi objawami astmy i prawidłowym wynikiem spirometrii. Kolejnym badaniem jest pomiar szczytowego przepływu wydechowego – PEF, pomiar wykorzystywany do rozpoznania i monitorowania choroby.
Wspomniała Pani o alergicznym podłożu choroby. Astma może być niealergiczna? Jakie są przyczyny astmy?
Astmę ze względu na etiologię dzielimy na alergiczną i niealergiczną. Tę pierwszą najczęściej rozpoznajemy w dzieciństwie. Wtedy też często z astmą współistnieją inne choroby atopowe, zwykle dodatnie są wyniki testów skórnych, wysokie miano przeciwciał IgE w surowicy. Astmę niealergiczną zwykle rozpoznajemy u osób dorosłych, kiedy nie udaje się wykryć alergenów ani swoistych IgE. Ma ona zwykle postępujący przebieg, często też obserwujemy gorszą odpowiedź na leczenie.
A teraz ważne dla wszystkich astmatyków pytanie: Czy astmę można wyleczyć?
Astmy nie można wyleczyć, ale prawidłowe leczenie na ogół pozwala uzyskać kontrolę choroby. Celem leczenia jest osiągnięcie i utrzymanie kontroli objawów i normalnej aktywności życiowej – w tym zdolności podejmowania wysiłku, zminimalizowanie ryzyka zaostrzeń i niepożądanych skutków leczenia.
A co jeśli nie będziemy się leczyć? Jakie mogą być skutki?
W przypadku astmy niestosowane się do zaleceń lekarza, może prowadzić do zaostrzenia zagrażającego życiu. Astma pogarsza jakość życia i utrudnia normalne funkcjonowanie, prowadzi do trwałego upośledzenia czynności układu oddechowego, nieleczenie astmy może prowadzić do przewlekłej niewydolności oddechowej, dlatego bezwzględnie należy ją leczyć.
Czy rozpoznanie astmy wiąże się z koniecznością stosowania jakiejś szczególnej diety?
W astmie nie stosujemy konkretnej diety. Oczywiście warto stosować się do zasad zdrowego odżywiania, aby utrzymywać prawidłową masę ciała i dobre zdrowie. Jeśli astma ma podłoże alergiczne, należy wprowadzić do diety pewne ograniczenia po wykonaniu testów alergicznych.
Stosujmy zdrową dietę, ale z głową, najlepiej pod okiem dietetyka.
Informacje zawarte w tym artykule mają charakter ogólnoinformacyjny i edukacyjny. Nie zastępują one profesjonalnej porady medycznej, diagnozy czy leczenia. Zaleca się konsultację z lekarzem lub innym wykwalifikowanym pracownikiem ochrony zdrowia w celu uzyskania porady dotyczącej konkretnych objawów, dolegliwości czy stanu zdrowia.