Okulista dziecięcy: Badania wzroku dla dzieci i niemowląt
Badania okulistyczne stanowią kluczowy element troski o zdrowie narządu wzroku u dzieci. Regularne kontrole u specjalisty pozwalają wykryć wszelkie wady wzroku oraz problemy zdrowotne związane z oczami we wczesnym stadium i wdrożyć odpowiednie postępowanie. W dzisiejszym świecie, w którym dzieci coraz wcześniej stykają się z ekranami elektronicznymi, regularne i kompleksowe badania okulistyczne stają się niezwykle istotne.
Na temat badań wzroku u najmłodszych rozmawiamy z dr n. med. okulistką Dominiką Nowakowską.
Jakie wady wzroku i choroby oczu występują u dzieci najczęściej?
Najczęstszymi wadami wzroku u dzieci są krótkowzroczność, nadwzroczność i astygmatyzm. Należy podkreślić, iż wady wzroku nie są chorobą. Natomiast wśród chorób oczu u dzieci dominuje zez. Spośród zaburzeń refrakcji, najczęściej występuje krótkowzroczność (czyli tzw. „minusy”), która powoduje trudności w widzeniu na daleką odległość. Natomiast nadwzroczność („plusy”) i astygmatyzm („cylindry”) mogą sprawiać, że obraz jest rozmyty zarówno z bliska, jak i z daleka. Choroba zezowa powoduje, że oczy nie patrzą równocześnie w tę samą stronę. Może też zaburzać widzenie obuoczne, czyli współpracę jednego oka z drugim. Zdarza się, że towarzyszy jej wyrównawcze ustawienie głowy – dziecko przekrzywia głowę, a to może powodować wtórne zaburzenia w układzie kostno-stawowym (bóle szyi, kręgosłupa).
Na jakie objawy powinni zwrócić uwagę rodzice? U starszych dzieci objawy wydają się oczywiste, ale u najmłodszych, już nie…
Rzeczywiście, u najmłodszych jest najtrudniej. Dziecko nie powie, że źle widzi. Przestrzeń zainteresowań dzieci, szczególnie małych, znajduje się głównie na wyciągniecie ich ręki, tam, gdzie są rodzice, zabawki itd. Trzeba zwracać uwagę na mrużenie oczu, pocieranie, nieprawidłowe ustawienie oczu (kiedy dziecko w pozycji na wprost bez przekrzywiania głowy patrzy na rodzica). U starszych dzieci trzeba być uważnym na częste bóle głowy, zmęczenie podczas czynności szkolnych (tj. czytanie i pisanie), mrużenie oczu, zaczerwienienie lub łzawienie. Wszystkie te objawy powinny być skonsultowane z lekarzem okulistą.
Dobrze, jeśli okulista szybko zdiagnozuje wadę lub poważniejszą chorobę oczu. Na czym polega badanie wzroku dzieci?
Pełne badanie okulistyczne polega na sprawdzeniu ostrości wzroku, w obiektywnym badaniu refrakcji za pomocą autorefraktometru. U dzieci istotne jest wykonanie takiego badania po podaniu kropli porażających (wyłączających) akomodację — daje to informację o całkowitej wadzie wzroku. Konieczne jest również badanie struktur przedniego i tylnego odcinka oka. Wykonuje się je za pomocą lampy szczelinowej. Dysponujemy również oftalmoskopem, który umożliwia dokładne badanie dna oka. Dzięki badaniu możemy ocenić stan siatkówki, nerwu wzrokowego i naczyń krwionośnych znajdujących się w oku. Jest to niezwykle ważne, ponieważ pozwala wykryć zmiany patologiczne, tj. wady i choroby siatkówki czy nerwu wzrokowego.
Czy badania są bolesne? Od jakiego wieku dzieci mogą być poddane takim badaniom?
Badania wykonywane zarówno autorefraktometrem, jak i oftalmoskopem są bezbolesne i nieinwazyjne. Są bezpieczne i dobrze tolerowane przez dzieci. Oba aparaty mogą być używane do badań u dzieci już od najmłodszych lat, nawet u niemowląt.
Jak często należy badać wzrok dziecka?
Przesiewowe badanie wzroku u dzieci przeprowadzane jest podczas bilansów. Natomiast w przypadku pojawienia się objawów niepokojących rodzica powinni oni stan oczu dziecka skonsultować z okulistą. Kolejne kontrole zalecane są co 6-12-24 miesiące, w zależności od stanu pacjenta. Profilaktyka i wczesne wykrycie ewentualnych problemów pozwalają na skuteczne leczenie i minimalizują ryzyko poważniejszych komplikacji w przyszłości.
Dziękujemy za rozmowę
Badania wzroku autorefraktometrem lub oftalmoskopem u małych dzieci wykonujemy
w gabinetach okulistycznych CM Luxmed w Lublinie, przy ul. Koncertowej 4d
Informacje zawarte w tym artykule mają charakter ogólnoinformacyjny i edukacyjny. Nie zastępują one profesjonalnej porady medycznej, diagnozy czy leczenia. Zaleca się konsultację z lekarzem lub innym wykwalifikowanym pracownikiem ochrony zdrowia w celu uzyskania porady dotyczącej konkretnych objawów, dolegliwości czy stanu zdrowia.