Pierwsza wizyta u ginekologa

Pierwsza wizyta u ginekologa to moment trudny zarówno dla młodej pacjentki, jak i jej rodzica. Jednak Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, nie należy z nią zwlekać. pierwsza wizyta u ginekologa powinna się odbyć między 12 a 15 rokiem życia, zazwyczaj kiedy nastolatka ma już za sobą pierwszą miesiączkę.

Kiedy zapisać dziecko do ginekologa?

Czy koniecznie należy umówić córkę do ginekologa, jeśli nie ma zauważalnych dolegliwości i wygląda na to, że dziecko rozwija się prawidłowo? – pytamy lekarza ginekologa dr Urszulą Gąsowską-Giszczak.

– Kiedy wszystko jest w porządku i organizm nie wysyła żadnych niepokojących sygnałów, zaleca się, aby pierwsza wizyta dziecka u ginekologa odbyła się po wystąpieniu pierwszej miesiączki, a najpóźniej przed rozpoczęciem współżycia. Jest to taki okres w życiu dziewczynki, kiedy ma ona wiele pytań dotyczących budowy zewnętrznych narządów płciowych, wyglądu piersi oraz kwestii dotyczących prawidłowej higieny, szczególnie w okresie miesiączki. Pierwsza wizyta u ginekologa jest też okazją do zachęcenia pacjentki do prowadzenia kalendarza menstruacyjnego, z zaznaczaniem każdego pierwszego dnia miesiączki oraz długości krwawienia, gdyż takie przyzwyczajenie bardzo pomaga w diagnostyce i leczeniu różnych problemów ginekologicznych, zarówno młodych, jak i dojrzałych pacjentek.

Nie należy odkładać konsultacji z ginekologiem, gdy występują niepokojące objawy ze strony układu rozrodczego. W takich sytuacjach należy niezwłocznie udać się do specjalisty.

Kiedy nie należy czekać z umówieniem nastolatki do ginekologa?

– Do ginekologa należy udać się jak najszybciej, jeżeli pojawiają się bóle w podbrzuszu, które mogą sugerować wady rozwojowe lub inne zmiany anatomiczne narządów płciowych, najczęściej torbiele czynnościowe jajników, ale również zmiany nowotworowe, na szczęście rzadkie w tym przedziale wiekowym. Przyczyną dolegliwości może być też stan zapalny w obrębie sromu lub pochwy. Powodem wizyty dziewczynek u ginekologa są również zaburzenia miesiączkowania lub bolesne miesiączki.

Zaburzenia miesiączkowania u dziewcząt

– Problemy o charakterze nieregularnych cykli występują bardzo często u dziewczynek. Jeśli utrzymują się powyżej 2 lat od pierwszej miesiączki wymagają rozpoznania przyczyny.

Pierwotny brak miesiączki to brak cech dojrzewania płciowego w wieku 13 lat lub brak menstruacji w wieku 15 lat, przy obecnych objawach dojrzewania, czyli zaznaczona sylwetka kobieca, prawidłowy rozwój piersi i owłosienia. Przyczyną braku miesiączki mogą być wady rozwojowe macicy, a nawet brak macicy i pochwy, zarośnięcie błony dziewiczej, pochwy lub szyjki macicy, zespoły uwarunkowane genetyczne (np. zespół Turnera), zaburzenia hormonalne, zaburzenia odżywiania lub intensywne treningi sportowe. Przyczyn jest wiele, dlatego nieoceniona może stać się wizyta u ginekologa z nastolatką.

Kolejny dość ważny problem ginekologiczny u dzieci, często utrudniający im codzienną aktywność, to krwawienia młodocianych. Są one zazwyczaj zaburzeniem czynnościowym i występują  w wyniku nierównomiernego złuszczania się endometrium przy bezowulacyjnych cyklach, rzadko bywają pierwszym objawem wrodzonych zaburzeń krzepnięcia. Mają postać obfitych i długotrwałych krwawień, zazwyczaj w nieregularnych odstępach czasowych, często prowadzących do anemii, a taki stan bezwzględnie wymaga leczenia. Konieczne jest przywrócenie normalnych cykli miesiączkowych oraz leczenie niedokrwistości u dziewczynki, w skrajnych przypadkach niezbędne jest przetoczenie krwi.

Nie należy też lekceważyć bardzo bolesnych miesiączek, gdyż mogą być objawem endometriozy, która występuje również u nastolatek.

Czy na wizytę ginekologiczną zgłaszają się również starsze nastolatki, które rozpoczęły współżycie płciowe lub planują je w najbliższym czasie?

– Oczywiście. Wtedy celem wizyty u ginekologa jest zazwyczaj potrzeba zastosowania antykoncepcji. Zapisanie preparatów antykoncepcyjnych wymaga zgody opiekuna prawnego, jeśli pacjentka nie ukończyła 18 roku życia. Porada antykoncepcyjna obejmuje zebranie dokładnego wywiadu z nastolatką i jej opiekunem, aby wykluczyć przeciwskazania do zastosowania antykoncepcji hormonalnej oraz dobranie takiej formy antykoncepcji, która najbardziej pasuje do stylu życia danej pacjentki.

U pacjentek, które współżyją dłużej niż rok, zalecane jest pobranie wymazu cytologicznego z szyjki macicy, najlepiej z oceną obecności wirusa HPV.

Jeśli pacjentka zgłasza symptomy infekcji dróg rodnych lub lekarz ginekolog zauważy takie objawy w czasie badania, niezbędne jest pobranie wymazu bakteriologicznego, a w uzasadnionych przypadkach badanie w kierunku chorób przenoszonych drogą płciową i rozpoczęcie właściwego leczenia.

Niezwykle istotną częścią wizyty nastolatki planującej rozpoczęcie współżycia lub po inicjacji seksualnej jest uświadomienie jej, że antykoncepcja nie chroni przed chorobami przenoszonymi drogą płciową i że trzeba także konsekwentnie używać prezerwatyw.

Jak wygląda badanie u ginekologa dziecięcego i Jak przygotować dziewczynkę do wizyty ginekologicznej?

– Najważniejsze jest zaufanie i dobry kontakt córki z mamą. Nastolatka przyprowadzona  „na siłę” do ginekologa, na wizytę, która dotyczy bardzo intymnych spraw młodej kobiety, często nie chce rozmawiać o swoich problemach, a potem przez wiele lat unika wizyt w gabinecie ginekologicznym. Ważne jest, aby mama nie opisywała dziewczynce przebiegu wizyty ginekologicznej pacjentki dorosłej, bo wizyta nastolatki często wygląda inaczej. Istotną częścią wizyty jest dokładny wywiad lekarski, dziewczynki nie zawsze wymagają badania ginekologicznego, często wystarczy oglądanie zewnętrznych narządów płciowych lub badanie ultrasonograficzne przez powłoki brzuszne oraz badania hormonalne, czyli zwykłe pobranie krwi.

Dziękujemy za rozmowę.