Kiedy do Pulmonologa? Dowiedz się co może oznaczać przewlekły kaszel, duszność, bóle w klatce piersiowej

Jeśli uważasz, że twoje płuca mają się dobrze i nigdy nie przysporzą kłopotów to wiedz, że jest to narząd najczęściej dotykany chorobami.

Jeśli niejednokrotnie bagatelizowałeś kaszel czy duszność, leczyłeś się bez konsultacji z lekarzem, to prawdopodobnie nie wiesz, że może grozić ci jedna z chorób płuc. Dowiedz się, na co zwracać uwagę i kiedy powinieneś pójść do pulmonologa. W artykule przeczytasz, jakie są typowe objawy chorób płuc i co powinno wzbudzać czujność.

Czym zajmuje się lekarz pulmonolog?

Jeśli zastanawiasz się, kiedy warto udać się do pulmonologa, to warto pamiętać, że specjalista ten zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem chorób układu oddechowego. Wizyta u pulmonologa jest zalecana, gdy doświadczasz długotrwałego kaszlu, który nie ustępuje po kilku tygodniach, czy masz problemy z oddychaniem, takie jak duszności, szczególnie podczas wysiłku. Nawracające infekcje dróg oddechowych, takie jak bronchitis czy zapalenie płuc, również są ważnym sygnałem, aby zasięgnąć porady specjalisty. Pulmonolog pomoże w diagnozowaniu i leczeniu astmy oraz innych przewlekłych chorób, jak przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Ważne jest również, by osoby palące lub te, które są narażone na długotrwałą ekspozycję na czynniki drażniące płuca, regularnie kontrolowały stan swojego układu oddechowego. Dodatkowo, jeśli w twojej rodzinie występowały przypadki chorób płuc, takich jak rak płuc, regularne wizyty u pulmonologa mogą być kluczowe dla wczesnego wykrywania i profilaktyki. Specjalista zajmuje się również diagnozowaniem i leczeniem zaburzeń oddychania podczas snu, takich jak bezdech senny. Nie należy ignorować objawów takich jak ból w klatce piersiowej czy wzmożone zmęczenie, które mogą być związane z problemami płucnymi – pulmonolog pomoże ustalić przyczynę i odpowiednie leczenie.

GRUŹLICA – co to za choroba płuc?

Do zakażenia dochodzi drogą oddechową, poprzez kontakt z chorym, który podczas rozmowy, śmiechu, kaszlu uwalnia prątki gruźlicy. Na szczęście nie każdy kontakt z tymi drobnoustrojami spowoduje zachorowanie. Na to mają wpływ różne czynniki indywidualne. Szacuje się, że u ok. 10% (5% od razu po zakażeniu, a 5% wiele lat później) osób zainfekowanych prątkami gruźlicy rozwinie się pełnoobjawowa choroba. U pozostałych gruźlica będzie skutecznie zwalczana przez układ odpornościowy, przez co przejdzie w postać uśpioną. Sam proces chorobowy najczęściej dotyczy płuc, jednak prątki gruźlicy mogą razem z krwią trafić do wszystkich organów.

Jakie objawy daje choroba? Kiedy zgłosić się do pulmonologa?

Większość chorych ma mało nasilone objawy, dlatego choroba rozpoznawana jest często zbyt późno. U chorych najczęściej występują objawy ogólnoustrojowe:

• nawracające stany podgorączkowe i gorączkowe, szczególnie wieczorami,
• nocne poty,
• osłabienie, utrata masy ciała,
• przewlekły kaszel – najpierw suchy, potem połączony z odkrztuszaniem ropnej lub śluzowej wydzieliny,
• bóle w klatce piersiowej,
• duszność
• krwioplucie.

RAK PŁUC – co trzeba wiedzieć?

Rak płuc jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych w Polsce, o bardzo złym rokowaniu. W naszym kraju 5 lat po rozpoznaniu przeżywa od 3 do 10% pacjentów (zależy od rodzaju nowotworu i stopnia zaawansowania). Najważniejszym czynnikiem ryzyka zachorowania na raka płuc jest palenie tytoniu (w 9 na 10 przypadków!).

Jakie objawy daje choroba?

Niestety u większości pacjentów objawy raka płuc pojawiają się, gdy choroba jest już zaawansowana. Nowotwór może rozwijać się nawet przez 10 lat, zanim pacjent zauważy symptomy choroby. Dlatego nie zwlekaj z wizytą u pulmonologa, jeśli zauważysz u siebie, któreś z poniższych objawów.

Pierwsze objawy najczęściej obejmują:

• przewlekły kaszel (a szczególnie zmiana jego charakteru),
• ból w klatce piersiowej,
• osłabienie, postępujący ubytek masy ciała,
• duszności, uczucie braku oddechu, ciężki oddech,
• krwioplucie lub odkrztuszanie krwawo, lub brunatno podbarwionej wydzieliny,
• nawracające zapalenia płuc o tej samej lokalizacji.

Diagnostyka raka płuc

Wczesne wykrycie raka płuc może znacznie zwiększyć szanse na skuteczne leczenie i przeżycie. Oto kilka podstawowych metod, które są stosowane w wykrywaniu raka płuc:

Badanie obrazowe:

• Rentgen klatki piersiowej – Jest to podstawowe badanie, które może ujawnić nieprawidłowości w płucach, choć nie zawsze jest w stanie dokładnie zidentyfikować raka płuc.
• Tomografia komputerowa (CT) – CT klatki piersiowej jest bardziej szczegółowa niż tradycyjny rentgen i może wykrywać mniejsze zmiany w płucach.

Badania patologiczne:

• Biopsja – Może być wykonana na różne sposoby, w zależności od lokalizacji guza w płucach. Biopsja pozwala na mikroskopową ocenę tkanki płucnej, co jest niezbędne do potwierdzenia diagnozy raka.
• Bronchoskopia – Jest to procedura, podczas której lekarz wprowadza przez usta lub nos do dróg oddechowych cienki instrument z kamerą, aby zbadać wnętrze dróg oddechowych i pobrać próbki tkanki.
• Torakoskopia – Minimalnie inwazyjna procedura chirurgiczna używana do oglądania przestrzeni wewnątrz klatki piersiowej i pobierania próbek tkanki.

Testy molekularne:

• Analiza molekularna guza – Może dostarczyć informacji o specyficznych mutacjach genetycznych w komórkach nowotworowych, co ma kluczowe znaczenie dla doboru celowanej terapii.

Badania krwi:

• Chociaż badania krwi nie są bezpośrednią metodą wykrywania raka płuc, mogą one pomóc w identyfikacji markerów biologicznych związanych z nowotworami lub w monitorowaniu stanu ogólnego zdrowia pacjenta.

POChP (Przewlekła obturacyjna choroba płuc) – co trzeba wiedzieć?

POChP jest chorobą przewlekłą, postępującą, zwłaszcza gdy trwa narażenie na czynnik uszkadzający płuca (szkodliwe pyły lub gazy, przede wszystkim dym tytoniowy – 80%). Charakteryzuje się trwałym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe z powodu zwężenia ich światła, rozedmą płuc, nadprodukcją śluzu, zaburzeniami wymiany gazowej. Jest to trzecia najczęstsza przyczyna zgonów na świecie.

Jakie objawy daje choroba? Objawy przewlekłej obturacyjnej choroby płuc obejmują: 

• przewlekły kaszel z odkrztuszaniem plwociny, najwięcej rano, rzadko w nocy,
• duszność – zwykle codzienna początkowo wysiłkowa, nasilająca się z upływem czasu, wreszcie spoczynkowa,
• świszczący oddech.

Rozwój POChP wpływa coraz bardziej na funkcjonowanie chorego i ogranicza jego samodzielność, a zaostrzenia wymuszają liczne hospitalizacje. Zaprzestanie palenia papierosów na każdym etapie rozwoju choroby zwalnia tempo utraty czynności płuc i tym samym dalszej progresji.

Jak zapobiegać chorobom płuc?

1. W przypadku gruźlicy największe efekty profilaktyczne dają: zdrowy tryb życia, prawidłowa dieta, dbanie o odporność organizmu. Szczepienie dzieci w okresie noworodkowym chroni je przed ciężkimi postaciami gruźlicy. Niezwykle ważne jest również wczesne wykrycie choroby i natychmiastowe leczenie chorego, by zminimalizować rozprzestrzenianie się gruźlicy (po dwóch tygodniach leczenia większość pacjentów traci zdolność zarażania).
2. W przypadku raka płuc oraz POChP – najważniejszym krokiem jest zaprzestanie palenia. Należy pamiętać, że również bierne palenie jest szkodliwe. Dotyczy to prawdopodobnierównież e-papierosów.
3. Duże znaczenie mają zasady higieny. Trzeba pamiętać o częstym wietrzeniu pomieszczeń i zakrywaniu ust podczas kaszlu lub kichania chusteczką, a jeśli jej nie mamy – zgięciem łokcia (nie dłonią, bo na niej przenosimy bakterie).
4. Należy dbać o dobry stan całego organizmu – właściwe odżywianie się i dobrą kondycję fizyczną. Uprawianie sportu zwiększa wydajność i pojemność płuc oraz zapobiega nadwadze.

WAŻNE! W przypadku każdej infekcji układu oddechowego, która jest przewlekła albo przebiega z nietypowymi objawami należy skonsultować się z lekarzem..

Konsultacja medyczna lek. med. Anna Dudzińska